Voorraadbeheer
Voorraadbeheer is een transversale functie langs de gehele waardeketen, waaraan verschillende functies zeer uiteenlopende eisen stellen. Binnen het voorraadbeheer worden verschillende concurrerende streefwaarden samen geoptimaliseerd. Het doel is om de optimale voorwaarden te bepalen voor een laag voorraadniveau met de bijbehorende lage voorraadkosten en lage kapitaalinzet, terwijl tegelijkertijd een hoge leverbetrouwbaarheid en klanttevredenheid wordt gegarandeerd.
Voorraadbeheer als proces
Over het algemeen is het voorraadbeheer verdeeld in drie nauw met elkaar verbonden deelgebieden. Er wordt gekeken naar vraagplanning, inkoopplanning en (magazijn)voorraadplanning.
Vraagplanning
Allereerst wordt de toekomstige vraag bepaald in de vraagplanning. Dit wordt gedaan volgens een bestaand productieprogramma of door gegevens uit het verleden op verzoek bij te werken als prognose voor de toekomst. De datum voor de individuele behoefte wordt gepland en de benodigde hoeveelheden worden berekend.
Inkoopplanning
Besteltijd en bestelhoeveelheden als geoptimaliseerde bestelgroottes. Bij de partijgrootteprocedure wordt de benodigde hoeveelheid van een partijgrootte geoptimaliseerd, samen met de resulterende partijgroottekosten en opslagkosten.
Voorraadplanning
De voorraadplanning definieert de verschillende en noodzakelijke en optimale voorraden.
Voorraad
De voorraad verwijst naar de totale voorraad van de artikelen in het betreffende magazijn.
Maximale voorraad
De maximale voorraad beperkt de voorraad van individuele items. Grenswaarden worden hierbij bepaald door de opslagruimtebezetting en de daaraan verbonden kosten.
Veiligheidsvoorraad
De veiligheidsvoorraad wordt gehandhaafd als extra buffer voor de daadwerkelijk geplande voorraad om onvoorziene schommelingen te kunnen opvangen.
Bestelpunt
Als het bestelpunt is bereikt, wordt het bijvulproces in gang gezet om de voorraad aan te vullen, zodat de uitname van de voorraad altijd kan worden gegarandeerd.
Voorraadoptimalisatie
Er wordt meer belang gehecht aan het voorraadbeheer als logistieke transversale functie in bedrijven. Voorraden binden een deel van hun liquiditeit met de goederen die daar zijn opgeslagen. De zogenaamde opslagrente geeft het percentage aan dat moet worden toegevoegd aan het kapitaal dat tijdens de gemiddelde opslagperiode in de gemiddelde voorraad en dus aan de kosten wordt vastgehouden. Voorraden worden op de balans toegerekend aan vlottende activa en geoptimaliseerde voorraden, wat leidt tot een vermindering van de post “voorraden”, een vermindering van het aangewend kapitaal en dus tot een vermindering van het vastgelegde kapitaal. Al met al leidt dit, bij gelijkblijvende andere zaken, tot een hoger rendement op het eigen vermogen.
In het doelsysteem van de voorraadoptimalisatie is de derde variabele, naast de vermindering van de kapitaalverbintenis en de kapitaalverbintenis kosten, de leveringsservice. Leveringsservice betekent het verbeteren van de hoeveelheden, het vermogen en de gereedheid om te leveren en het naleven van de levertermijnen.
Uitdagingen van het voorraadbeheer
Bij het implementeren van het doel om de voorraad te minimaliseren met behoud van een hoge leveringsservice, worden bedrijven meestal geconfronteerd met een aantal uitdagingen.
Gebrek aan traceerbaarheid van de voorraden
Onvoldoende in elkaar grijpende processen in de logistieke keten
Onvoldoende informatie over de behoeften
Het creëren van transparantie over voorraden, het coördineren van processen en het documenteren van eisen zijn daarom belangrijke lopende en begeleidende processen in het voorraadbeheer.