Betrouwbare economische voorspellingen doen in tijden van Corona is bijna onmogelijk. De markten zijn momenteel veel te wisselvallig als gevolg van de lockdown, teruglopende opdrachten enz. Desondanks – of juist hierdoor – hebben de Logistikweisen (logistieke experts) zich ten doel gesteld een uitspraak te doen over de ontwikkeling van hun bedrijfstak voor het jaar 2021. Aan de hand van doorlopende online-enquêtes en analyses tijdens de topontmoetingen in het voorjaar en najaar, heeft de groep van deskundigen een voorlopige balans kunnen opmaken van de “stand van de logistiek”. De logistieke deskundigen kwamen tot de volgende kernresultaten.
Terugval van de logistieke resultaten in 2020
Op basis van de momenteel beschikbare cijfers voor 2020 gaan de logistieke deskundigen uit van een achteruitgang van de logistieke resultaten met 5 procent in reële termen en 6 procent in nominale termen. Dit zou betekenen dat de economische sector terugvalt naar het niveau van 2017. Deze daling wordt vooral gekenmerkt door een terugloop van de opdrachten in de automobielsector en de machinebouw. Beide sleutelsectoren lieten in 2019 al dalingen zien. In tegenstelling tot de automobielindustrie was de machinebouw niet in staat zich tegen eind 2020 te herstellen.
2022 back to normal
De deskundigengroep gaat er echter van uit dat het niveau van 2019 waarschijnlijk in 2022 weer zal worden bereikt. De Logistikweisen trekken in dit verband vergelijkingen met de financiële crisis van 2009, die een grotere inzinking tot gevolg had – min 8 procent in nominale termen – dan de Corona-crisis. Hierbij werd er slechts twee jaar later in geslaagd het voor de logistiek goede jaar 2008 te overtreffen. Volgens de logistieke deskundigen was dit te danken aan de wereldwijde economische opleving die eraan voorafging, alsmede aan de in het algemeen hogere groeipercentages in de logistiek (tussen 6 en 9 procent nominaal, tegenover 2,5 tot 4 procent nominaal vóór Corona). Een ander verschil met 2009 was dat alle sectoren van de economie in gelijke mate konden deelnemen aan het herstel. Echter niet alle bedrijven zouden in gelijke mate deelnemen aan dit herstel. Hele sectoren van de economie mochten immers hun diensten niet aanbieden.
Toch heeft de groep experts meer vertrouwen dan vorig najaar. Volgens de schattingen wordt het niveau van voor de crisis in de tweede helft van 2022 weer bereikt. De positieve ontwikkeling tegen het einde van het jaar, vooral in de belangrijkste industrieën van de automobiel- en chemie, geeft aanleiding tot optimisme. De relatief snelle introductie van een vaccinatie zou ook de wereldwijde economische groei en de binnenlandse vraag in Duitsland een boost moeten geven. Met name voor de particuliere consumptie, maar ook particuliere investeringen in consumptiegoederen, wordt in 2021 een inhaalslag gezien. Ook al zal het in feite niet mogelijk zijn de terugval te compenseren in de segmenten die in het bijzonder door de lockdown zijn / worden getroffen.
Logistieke economie 2021
De logistiekdeskundigen verwachten dit jaar groei in bijna alle sectoren van de economie. Dit was nog niet duidelijk aan het begin van de coronacrisis en zelfs niet in het najaar van 2020, door een gebrek aan vaccins en een stijgend aantal corona-gevallen. De talrijke politieke maatregelen in Duitsland en de EU, maar ook de toenemende vraag uit de VS en Azië zorgden voor een duidelijk herstel. De deskundigengroep verwacht daarom een groei van 3,1% in reële termen en 4,4% in nominale termen in 2021.
Detailhandel en consumptiegoederen
Volgens de logistiekdeskundigen wordt de detailhandel gekenmerkt door winnaars en verliezers. De stationaire detailhandel in consumptiegoederen zoals kleding, meubelen of elektronische goederen had te kampen met tijdelijke sluitingen in 2020 en 2021 en was met name de belangrijke kersthandel kwijtgeraakt. Zelfs na de versoepeling van de maatregelen wordt gevreesd dat veel detailhandelaren verliezen zullen lijden als gevolg van de verwachte hygiënemaatregelen. Het langverwachte inhaaleffect in dit segment zal echter gering zijn, aangezien de verkoop naar andere kanalen (online) is gemigreerd. Daarom verwacht de deskundigengroep hier faillissementen. Een andere verliezer met aanzienlijke dalingen in 2020 is de horecasector, die slechts op een klein inhaaleffect kan rekenen.
De duidelijke winnaars zijn daarentegen foodretailers en voedselbezorgdiensten, omdat voedsel momenteel thuis wordt geconsumeerd. De vraag naar goederen is niet veel veranderd, de goederen zijn alleen gemigreerd van horeca naar detailhandel. Het verlies van individuele, meer complexe leveringen aan grotere restaurants zou worden gecompenseerd door de kleinschaligere distributie naar de filialen van de foodretailers. Voor de hele logistieke sector betekent dit in grote lijnen een nulsomspel.
Volgens de logistiekdeskundigen was de situatie anders voor consumptiegoederen die niet langer over een bepaalde periode konden worden aangekocht. Hier is niet alleen sprake van een verschuiving naar het onlinekanaal, maar ook van groei. Als gevolg van deze aanzienlijke extra uitgaven neemt de logistiek voor de detailhandel over het geheel genomen toe, ondanks – of juist dankzij – de verschuiving. Deze trend zal zich ook in 2021 voortzetten en zal dus resulteren in een groei van de logistiek, zelfs zonder hogere consumentenbestedingen in het algemeen.
Op basis van deze vooruitzichten gaat de groep van experts ervan uit dat de logistiek voor stationaire en online detailhandel en horeca, inclusief voedselbezorgdiensten, een nominale groei van ongeveer 6 procent zal laten zien. Andere economische sectoren zouden over het algemeen minder sterk groeien. Zo zal de logistiek voor machinebouw stagneren, en voor automobieltechniek licht groeien. Voor de chemische industrie was 2019 al een moeilijk jaar. Daarom mag daar een duidelijker herstel worden verwacht. Hetzelfde kan worden verwacht in de elektrotechnische industrie, die onder meer zal profiteren van de voortgaande digitalisering.